به طور کلی قرار گرفتن در معرض گلها و گیاهان تاثیر مثبتی بر آرامش روحی و روانی انسان دارد، با توجه به سبک زندگی امروزی برای همه افراد مقدور نیست که در خانه‌های ویلایی و دارای باغچه زندگی کنند یا زمان زیادی را در دل طبیعت بگذرانند اما با استفاده از گلها و گیاهان خانگی هم می‌توان در جهت سلامتی روان گام برداشت.
حال و روز این روزهای ما می‌طلبد که با رسیدگی به گلها و ساعتی در کنارشان بودن به آرامش ذهنی و جسمی برسیم، درست زمانی که با شیوع ویروس کرونا مجبور به در خانه ماندن هستیم، دل مشغولی با گلها و دوری از فضای مجازی بسیار عالی است.
پیشگیری از بیماری‌های ویروسی از جمله اقدامات هوشمندانه‌ای است که هر شخصی می‌توانید با صرف انرژی و هزینه کمتر در جهت سلامت خود در منزل انجام دهد از جمله پرورش و نگهداری گل‌های آپارتمانی که برخی از گیاهان قابل استفاده برای پیشگیری از بیماری‌های ویروسی همانند گیاه آلوورا است که تصفیه کننده هوا محسوب می‌شود.
پرورش گل و گیاه و تاثیر مثبت بر سلامت روان
مجید غفاری عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه از مدت‌ها قبل در روان درمانی پیوند انسان با طبیعت به عنوان عاملی موثر بر سلامت روان مدنظر قرار گرفته است، اظهار کرد: پیوند انسان با طبیعت از اوائل قرن 19 به عنوان یک عامل تسکین دهنده در درمان مسائل روانشناختی مدنظر قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: براساس برخی مطالعات، احساس کارآمدی و آموختن صبر و مسئولیت‌پذیری، از اثرات مثبت ترغیب کودکان به پرورش گل و گیاه و باغبانی توسط والدین است.
عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران خاطرنشان کرد: تحقیقات نشان داده که انجام فعالیت‌های مربوط به پرورش گل و گیاه، با ایجاد نقش پرورش‌دهنده و مراقبت‌کننده برای فرد، تأثیر مثبتی بر سلامت‌روان او دارد که چندین مورد از این پژوهش‌ها در آسایشگاه‌های سالمندان انجام شده است.
غفاری با اشاره به پیامدهای مطلوب روانشناختی پیوند انسان با طبیعت افزود: یافته‌های پژوهش‌ها در این حوزه، تاثیرات مثبت پیوند انسان با طبیعت به ویژه پرورش گل و گیاه و باغبانی بر سلامت روان را مورد تایید قرار داده است به طوری که کاهش اضطراب، افسردگی و خشم و بهبود تمرکز و افزایش بهزیستی روانشناختی توسط پژوهشگران گزارش شده است.
وی ادامه داد: هرچند به دلیل تفاوت‌های شخصیتی افراد از نظر صفات و رغبت‌ها و یا تاریخچه تجارب قبلی، نمی‌توان انتظار داشت همه افراد علاقه داشته باشند که به پرورش گل و گیاه بپردازند اما در مجموع می‌توان انجام این دست فعالیت‌ها را گزینه مناسبی برای آرامش و سلامت روان دانست.
مراقبت از خود و دیگران پیشنهاد روانشناسان در مواقع بحران
عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران بیان کرد: پیشنهاد روانشناسان در مواقع بحران، انتخاب گزینه‌ی مراقبت از خود و دیگران، به جای گزینه‌های بدون کارکردی مانند ترس شدید، خشم، انکار و یا بی‌تفاوتی است.
غفاری با بیان اینکه هر چند ترس واکنشی طبیعی به یک محرک مشخص و تهدیدآمیز مانند ویروس کرونا است، اظهار کرد: ما باید با افزایش آگاهی از منابع موثق و معتبر و متعاقب آن تمرکز بر رفتارهای سالم (رفتارهایی که بر فاجعه انگاری و یا ناچیز انگاری بنا نشده باشند)، تسلط خود را بر موقعیت افزایش دهیم و استرس خود را مدیریت کنیم.
وی استرس را ادراک ناهماهنگی بین مطالبات موقعیت و منابع خودمان برای مقابله با آن موقعیت عنوان کرد و گفت: بنابراین برای مقابله با استرس ناشی از کرونا، باید هم در مورد این ویروس اطلاعات درست کسب کنیم و هم با آرامش و واقع‌بینی، منابع مقابله‌ای خودمان را شناسایی کنیم.
عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران یادآور شد: بنابراین بهتر است ابتدا احساس ترس اولیه خود را تصدیق کنیم و بدانیم که حد متوسطی از ترس برای ایجاد سطح مناسبی از برانگیختگی مفید است، سپس از این برانگیختگی استفاده کنیم تا از طریق دریافت اطلاعات از منابع خبری موثق و معتبر، آگاهی خود را در مورد موقعیت بحرانی که پیش آمده بالا ببریم و این آگاهی به ما کمک کند که به جای کلنجار رفتن با افکار و احساسات منفی یا انتخاب پاسخ‌های نامناسب فردی و اجتماعی، بر انجام رفتارهای مناسب با موقعیت کنونی متمرکز شویم.
کنترل رفتار در بحران مفیدتر از جنگیدن با افکار است
غفاری با اشاره به اینکه در موارد بحرانی، کنترل رفتار، راحت‌تر و مفیدتر از جنگیدن با افکار است، تصریح کرد: نکته حائز اهمیت در موارد بحرانی این است که بر عواملی که تحت کنترل ما نیستند، متمرکز نباشیم، سوالاتی چون چرا این طور شد، این چه سرنوشتی بود، این ویروس چرا و چگونه بوجود آمده، چرا واکسن آن تولید نشده است و مواردی از این دست، در وهله اول ناکارآمد و استرس‌زا هستند چراکه از عواملی سوال می‌شود که تحت کنترل افراد نیستند.
وی با اشاره به اینکه پدیدایی ویروس کرونا تحت کنترل ما نیست اما افزایش آگاهی خودمان و انجام رفتارهای مناسب پیشگیرانه بهداشتی، تغذیه‌ای، حمایتی و روانشناختی در دایره نفوذ ما قرار دارد، گفت: اگر افراد به طور مستمر خود را درگیر عوامل خارج از کنترل خود کنند، سلامت روان خود را به مخاطره می‌اندازند.
عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران در بخش دیگری از سخنان خود افزود: در مواقع بحرانی، افراد باید از راه‌های مختلف نسبت به خود و دیگران، شفقت‌ورزی و مراقبت داشته باشند یعنی با خود بگویند که من چطور می‌توانم از خودم و دیگران مراقبت کنم.
تاثیر مثبت پیوند با طبیعت با فعالیت پرورش گل وگیاه در منزل
غفاری فعالیت پرورش گل و گیاه در منزل را یکی از کارها در مقطع بحرانی و اضطراری موقتی پیش آمده دانست و اظهار کرد: با توجه به اهمیت حفظ قرنطینه، غالب افراد به ویژه در کلان شهرها محدود در مکعب‌های آپارتمانی هستند و شرایط هم به گونه‌ای نیست که از طبیعت بیرون از منزل استفاده کنند از این رو، پیوند با طبیعت از طریق پرورش گل و گیاه در منزل، در کنار سایر رفتارهای مراقبتی، مهارت‌آموزی، علمی و نشاط آور، در کنترل هیجانات و افزایش تمرکز ایشان تاثیر مثبت دارد.
وی تصریح کرد: مهمترین موضوع در پرورش گل و گیاه همان پیوند انسان با طبیعت است و انتخاب نوع گل، رنگ و بو با توجه به ویژگی شخصیت افراد و سایر عوامل، متفاوت است.
عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران در ادامه با اشاره به اینکه پاندمی کرونا می‌تواند فرصت‌هایی نیز به وجود آورد، گفت: یکی از آن‌ها، فرصت تمرکز انسان بر وجود و موضع خود در مسیر زندگی است و چالشی که امروزه در زندگی مدرن با آن مواجه هستیم این است که آیا زبان و تکنولوژی درخدمت انسان هستند یا انسان در خدمت زبان و تکنولوژی قرار گرفته است.
غفاری افزود: متاسفانه انسان مدرن بعضا با فرار از مواجهه صادقانه با اضطراب‌های ناشی از درک وجود و آزادی خود، از طریق مفعول‌سازی خود و سرگرم شدن افراطی با تکنولوژی و نیز ملاک‌هایی بدلی برای زندگی مانند موفقیت، زیبایی، قدرت، ثروت و مواردی از این دست که توسط زبان در بافت اجتماعی در دوره‌های مختلف زمانی معانی متفاوتی پیدا می‌کنند اصالت خود را از دست داده است و به چیزی تظاهر می‌کند (فناناپذیر، مقتدر، عقل کل) که نیست، گویی خود را با عواملی بیرونی سرگرم می‌کند تا زندگی سپری شود.
وی بیان کرد: پاندمی کرونا و تنهایی حاصل از آن، فرصت مناسبی است تا صادقانه بر "وجود" خود متمرکز شویم و بررسی کنیم که معنای زندگی به طور کلی چیست و یا چه چیزهایی معنایی اصیل به زندگی من می‌دهد.
عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه مازندران ادامه داد: فرصتی که وجود خود را از حالت یک مفعول آرمانی‌شده (سرکوب جنبه‌هایی از خود بخاطر ترس از اینکه از سوی دیگران آرمانی و ایده‌آل به نظر نرسیم یا متقاعدکردن خودمان به اینکه خوشبختی همان چیزی است که دیگران معرفی کرده‌اند)، به فاعلی اصیل، دارای قدرت انتخاب و توانا در پذیرش مسئولیت انتخاب‌های خود، تبدیل کنیم و معنای وجود خود را بسازیم.
اهمیت مهارت زندگی در کنار دیگران
غفاری خاطرنشان کرد: مهارت زندگی در کنار دیگران یا به عبارتی دیگر، بودن-با-دیگران، حائز اهمیت و ضروری است اما نباید "ازخودبیگانگی" را با سلامت روان اشتباه بگیریم.
گیاهان در این فصل وارد فاز رشد می شوند
ولی‌اله قاسمی عمران عضو هیئت علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه اکنون فصل رشد و قلمه زدن گیاهان است، اظهار کرد: اکثر گیاهان در این فصل از حالت خواب خارج شده و وارد فاز رشد می شوند و درواقع در خاک ریشه می دوانند.
وی تصریح کرد: هرچند شیوع ویروس کرونا باعث شده تا مردم در منزل بمانند اما تعویض خاک گلها در منزل و همچنین چمن کاری برای افرادی که دارای حیاط هستند با توجه به زمان بر بودن آن بهترین موقع است.
پنجره جنوبی بهترین مکان برای گیاهانی که به نور مستقیم نیاز دارند
عضو هیئت علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری خاطرنشان کرد: اگر فردی در منزل خود یک پنجره جنوبی در اختیار داشته باشد با توجه به اینکه بعضی گیاهان نیاز به نور مستقیم دارند می تواند در آن انواع گلها را پرورش دهد و این پنجره بهترین پنجره تامین کننده نور خواهد بود
قاسمی عمران با اشاره به اینکه تنوع گل های آپارتمانی بسیارزیاد است، افزود : می‌توان گیاهانی چون آنتریوم گلدانی، انواع مختلف سانسوریا، پتوس‌ها، کروتون،کاج مطبق،آگلونما،کاکتوس‌ها،برگ بیدی هلندی، انواع بنجامین، انواع نخل‌ها ، شفلرا و غیره را به عنوان گل‌های آپارتمانی رایج نام برد.
وی ادامه داد: بعضی از گیاهان نیاز به نور غیرمستقیم دارند که می توان با کشیدن پرده نازک نور کافی را برای گیاهان تامین کرد و یا در نقطه ای که نور کمتری دارد گیاهان را جای گذاری مناسب کرد.
پرورش گل حتی در منازل بدون پنجره
عضو هیئت علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با بیان اینکه اگر فردی هیچ پنجره ای در منزل نداشته باشد باز هم می‌تواند در منزل خود گل نگهداری کند، افزود: قرار دادن یک چراغ مطالعه در فاصله 30 سانتی از گیاهانی چون بنفشه افریقایی،بگونیا رکس ، زامیفولیا، سانسوریا، پتوس و شامادورا مشکل این افراد را حل می کند چون این گیاهان زیر نور خیلی کم مقاومت بیشتری دارند.
قاسمی عمران با اشاره به اینکه افراد می‌توانند گیاهان را در منزل تکثیر کنند، ادامه داد: گیاهانی مانند زامیفولیا و بنفشه افریقایی با کاشتن برگ داخل خاک تکثیر می شوند که الان هم فصل مناسبی برای این کار است که بعد از دو الی سه ماه شاهد جوانه دارشدن و تکثیر گیاهان می شوند.
وی بیان کرد: قیمت گل ها در بازار از 5 هزار تومان شروع می شود و معمولا همه افراد با هر وضع مالی می توانند حداقل یک گل تهیه، نگهداری و تکثیر کنند تا علاوه بر زیبا تر شدن منازل خود باعث دادن نشاط به دیگر افراد خانواده خود شوند.
عضو هیئت علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری افزود: معمولا افرادی که گل را خریداری می کنند کم کم علاقه هم به وجود می آید و در نهایت به فردی تبدیل می شود که گل های زیادی را پرورش می دهد ودر واقع کلکسیونر می شود.
قاسمی با بیان اینکه افراد می‌توانند با ترکیب مساوی خاک باغچه ، خاک رودخانه و خاک برگ بستر بسیار مناسبی را برای اکثر گل های داخل خانه تهیه کنند، یادآورشد: برای پرورش گیاهان به ابزار و وسایل خیلی زیادی احتیاج نیست و همه می توانند خاک و گلدان را در نزدیک فروشگاه به منزل خود تهیه و از زیبایی گل در منزل لذت ببرند.
وی با اشاره به اینکه می‌توان از مواد طبیعی در منزل برای تقویت گل ها استفاده کرد،گفت: موادی مانند پوست تخم مرغ برای تقویت خاک و پودرسیر جهت جلوگیری از آفت و پودر دارچین برای مقاومت گیاهان نسبت به آفت ها می شود استفاده کرد.
انتهای پیام
